جهاد تبیین اصطلاحی است به معنای مفاهیم عالی اسلامی و یکی از راهکارهای بسیار مهم برای مقابله با هرگونه انحراف و تحریف در گفتمان و ارزشهای انقلاب اسلامی است موضوعی که رهبر فرزانه انقلاب بارها به آن اشاره کرده اند و در این مسیر موضوع های متعددی مطرح و واکاوی شده است لذا جهاد تبیین از مهمترین رویکردها و شیوه های حرکت انقلاب به شمار می آید و در این راستا صاحب نظران مختلفی در حوزه های علمی، فقهی و دینی، رسانه، فرهنگ و هنر، روانشناسی و علوم اجتماعی زوایای جهاد تبیین را از نگاه خود روشن و گاهی راهکارهای عملیاتی ارائه کرده اند، علی الخصوص مقام معظم رهبری که فرمودند: در جنگ های سخت با سلاح های قدیمی دیگر نمی شود جنگید، امروز با شمشیر و نیزه و این چیزها نمی شود به جنگ توپ و موشک رفت در جهاد تبیین هم همین جور است با شیوه های قدیمی نمی شود کار کرد، سلاح تبیین یک بخش نرم افزاری مهمی دارد لذا در این جا باید سخن نو گفته شود شیوه نو بیان کرد و نوع آوری جدید صورت گیرد.

جهاد تبیین از دیدگاه نهج البلاغه: تمامی مطالب نهج البلاغه به نحوی مطرح گردیده اند که کمتر نکته را خارج از محدوده جهاد تبیین می بینیم و آنچه که می بینیم در مسیر حساب و کتاب دنیا، وعده و وعید دنیا و آخرت، هشدار دادن، هوشیار کردن، هدایتگری و بیدار کردن است و سبک زندگی انسان در این کتاب عظیم بخوبی تبیین شده است منجمله سبک اخلاقی انسان، بایدها و نبایدها در حوزه ایدئولوژی به زیباترین وجه تبیین و ترسیم شده است جهاد تبیین از نگاه دیگر می تواند کانون این فریضه را گسترش دهد آن هم در اذهان عمومی و منطقه ای و فرامنطقه ای مانند فیلم ها و نمایش های زندگی واقعی برخی افراد و چهره های تاثیرگذار، نمونه آن از دید فرهنگ و رسانه با فیلم سینمایی موقعیت مهدی که به زندگی برادران باکری می پردازد به نحوی که با نشان دادن هنرمندانه صحنه هایی از جنگ، ایثار، رشادت همراه با احساسات مخاطب بدور از روشهای قدیمی به جنبه های بی همتا از زندگی این شهید و خانواده هایشان را بصورت تبیین نشان می دهد مخاطبان می بینند که در تاریخ این سرزمین جوانانی بوده اند که از همه چیز خود گذشتند تا این خاک و نوامیس آنها به یغما نرود و عالی ترین مظاهر اسلامی و جهاد تبیین همانند فرهنگ، ایثار، اخلاق، عشق به وطن و… در وجودشان متجلی شده و این رشادتها محور کانون مباحث جهاد تبیین است.

یکی از مولفه های جهاد تبیین که بسیار حائز اهمیت است مقابله با استعمار دیجیتالی است در عصر حاضر که پدیده استعمار الکترونیکی در سطح جهان رسوخ پیدا کرده است و غول های رسانه ای جهان کنترل اذهان را به عهده گرفته اند باید نشان داد که جایگاه تبیین و جهاد چیست و در کجا قرار دارد؟

دشمن از دیکتاتوری رسانه ای برای بزرگ نمایی مشکلات نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بهره می برد و این یک مسئله تلخ و ناهنجار است که وظیفه جهاد تبیین را بر دوش تمام مردم می گذارد. چرا که این دیکتاتورهای رسانه ای بدون هیچ گونه جنگ و خشونتی با شبه های مختلف جذاب برای مردم دنیا در صدد سلطه بر اذهان آنها هستند اما جایگاه و راهبرد جهاد تبیین در مقابله با این استعمار چگونه است: تحقیق، در کنار تهدید و تطمیع سه شیوه اصلی برای اجرای سیاست های استکباری در جهان بوده و یکی از این راهها رسانه بوده در نتیجه جمهوری اسلامی نه تنها باید از رسانه های کافی برای ارتباط با مردم برخوردار باشد بلکه شرایط لازم برای پلتفرم هایی بوجود بیاورد که این ارتباط را تسهیل کند اما به صورت کاملا اسلامی بر پایه جهاد تبیین از دیگر مصادیق جهاد تبیین هویت جمعی که ماحصل تبیین است این هویت جمعی در قالب اقتصاد مقاومتی انقلابی گری، سبک زندگی اسلامی و ایرانی، وحدت کلمه و پرهیز از اختلاف، دشمن شناسی و.. ارئه می شود و این سرخط های مهمی است که به واسطه تبیین و جهاد تبیین توانسته کارکردهای خود را داشته باشد.

رهبر معظم انقلاب با فهمی عمیق از نیاز و ضرورت و مقابله با جریان های اقتصادی و نفوذ، جهاد کبیری را پیش روی ملت ایران باز تعریف کرده اند که با توسعه نقشه مکان بصورت جهاد تبیین در مقابل توطئه های دشمن سد محکمی را ایجاد کرد.

نقش رسانه ها و اصحاب مطبوعات در جهاد تبیین بر کسی پوشیده نیست آنان که چکامه و تراوش قلم هایشان همراه قدم هایشان بر رخ سفید کاغد می نگاشتند و تصاویری به یاد ماندنی در اذهان گذاشتند بسیار و به مراتب بالاترین نوع جهاد تبیین در نظام مقدس جمهوری اسلامی بود. گذری بر شیوه های جهاد تبیین در زندگی و ماموریت امامت و رسالت آنها تبیین و تعیین و تبلیغ دین اسلام به مخاطبان و هدایت و ارشاد آنها به سمت قرب الهی و بهشت برین است. علی الخصوص ماموریت امام علی (ع) تمام جهاد در ابعاد مختلف جهاد تبیین، جهاد عملی، جهاد اصغر، جهاد اکبر است. کل بنای اسلام بر مبنای عقلانیت و استدلال است به نحوی که اگر این اصول را نپذیریم و نفهمیده باشیم از نظر مبانی دینی بسیار لغزش داریم و براحتی ایمان خود را از دست می دهیم لذا ماموریت اصلی امامان، تبیین دین، تبیین اخلاق و اعتقادات است که انسان را به راه راست می کشاند این اصل جهاد تبیین است. در واقع هر فرد مومن و دغدغه مند که دارای نگرش دینی و انقلابی عمیق و صاحب ذهنی خلاق و بهره مند از دانش کافی و گزاره های دقیق در حوزه ی تخصصی باشد می تواند بعنوان یک رزمنده و جهادگر به جهاد تبیین و دفاع از روح و روان جامعه در برابر طوفان تهاجم نرم دشمنان اسلام و انقلاب بپردازد.

جهاد تبیین و تبیین حقایق در طول سده های گذشته بر روند شکل گیری افکار عمومی نقش موثری داشته است یکی از اتفاقات موثر در روند شکل گیری انقلاب اسلامی، تبیین هایی بود که از سوی علما، استادان دانشگاه و دانشجویان و اهالی فکر و نظم صورت گرفت و به خلق ابتکاراتی برای مقابله با نظام ستمشاهی انجامید از دیگر جهادهای تبیین نهضت مشروطه و ملی شدن صنعت نفت را می توان از محصولات جهاد تبیین دانست. از نمونه های بارز دیگر می توان کار ارزشمند و جهادگونه بسیاری از مبارزان امنیت کشور که در کارزارهای شرک به حفظ و حراست از تمام مرزهای زمینی، سرزمینی، فرهنگی، اقتصادی و… بعنوان جهاد تبیین نام برد که ماحصل اینها می شود برنامه خاص و بسیار حائز اهمیت حجاب و عفاف، ساده زیستی و عشق و… که خود و رعایت آنها تبیین و در سطح بالاتر جهاد تبیین می باشند.

آنچه امروزه در قالب قدرت نرم و سایر از آن نام می بریم یا دشمنان ما از آن بعنوان جنگ نرم یاد می کنند همگی می تواند در قالب دایره بزرگی تحت عنوان جهاد تبینی، هدایت، راهنمایی و هدف گذاری شود.

نگاه به تاریخ اسلام و گذشته ایران در سده های مختلف از دوران امام علی تا دوران دفاع مقدس، سیره شهدا و ارزش و اقدامات اقشار زحمتکش جامعه انجام داده اند اینها نوعی جهاد تبیین بوده اند که بخشی از هویت ما را در مقابله با ایادی و سلطه کفار نشان می دهند و اگر امروزه کشوری نمی تواند در مقابل ایران به اهداف خود برسد ناشی و نشان از رویکرد جهاد تبیین و مقاومتی که در کشور ما بوجود آمده و اگر امروز مبانی ارزشی و مفاهیم قانون اساسی در عمق و جان ملت نشسته و شاهد حاکمیت دین و پیشرفت جمهوری اسلامی ایران در عرصه های مختلف هستیم نتیجه رویکردهای تبیینی و جهاد تبیین است.

• آرزو جمالوندی

برچسب ها :ناموجود