راه اندازی الفین، گام بلندی در توسعه صنعت ایلام

تلاش های دولت تدبیر و امید در ایلام نشان از به بار نشستن برنامه ریزی های تدارک دیده شده سال های قبل یعنی از ابتدای دولت تاکنون دارد که اینک با بهره برداری و راه اندازی واحد الفین پتروشیمی ایلام شاهد تحول و جهش توسعه ای نوین در این حوزه در صنعت استان خواهیم بود. توسعه و پیشرفت در هر منطقه ای، به دلایل مختلف و ظرفیت‌های خاص بستگی دارد، یکی از مهمترین ظرفیت‌ها و استعدادها در استان ایلام، بخش نفت، گاز و پتروشیمی است، به طوری که بیش از ۳.۵ درصد از ذخایر نفتی و ۱۱ درصد از ذخایر گازی کشور در این استان قرار دارد. طرح احداث پروژه بزرگ پتروشیمی ایلام پس از مطالعات فراوان در شرکت ملی پتروشیمی به تصویب رسید و در سال ۸۱ عملیات احداث این مجتمع پتروشیمی در بخش چوار در زمینی به مساحت ۱۲۲ هکتار در فاصله ۱۸ کیلومتری از شهر ایلام آغاز شد. فاز اول مجتمع پتروشیمی ایلام با هدف اشتغالزایی و رونق اقتصادی با حضور ریاست جمهوری در سال ۹۳ افتتاح و در مدار تولید قرار گرفت، این مجتمع با حدود ۲ هزار نیروی انسانی متخصص و کارگر، بزرگترین شرکت خصوصی در استان ایلام و همچنین بزرگترین مجتمع پتروشیمی در غرب کشور است. فاز اول این مجتمع بزرگ شامل واحدهای پلی اتیلن سنگین و سرویس‌های جانبی همانند آب، برق، بخار، نیتروژن، هیدروژن و هواست، واحد پلی اتیلن سنگین با ظرفیت ۳۰۰ هزار تن در سال می‌باشد و توانایی تولید ۳۶ گرید متنوع و مختلف و با قابلیت کاربرد بسیار بالا در حوزه صنایع پایین‌دست پتروشیمی دارد. اما با توجه به عدم راه اندازی واحد الفین مجتمع پتروشیمی ایلام این مجتمع خوراک اتیلن خود را به صورت موقت از لوله حدود ۱۳۰ کیلومتری از خط اتیلن غرب دریافت می کند و این مهم‌ترین مشکل فراروی مدیران، هیات مدیره و سرمایه‌گذاران این مجتمع بود که علی‌رغم دارا بودن ظرفیت ۴۰ تن در ساعت اما ظرفیت حداکثری واحد HD و دریافت ۳۰۰ هزار تن اتیلن در سال محقق نشد که فقط با راه‌اندازی الفین در سال جهش تولید این امر امکان‌پذیر است. ظرفیت تولید واحد پلی اتیلن سنگین مجتمع پتروشیمی ایلام ٣٠٠ هزار تن در سال است ولی از زمان راه اندازی این واحد در آبان ماه سال ٩٢ تاکنون امکان و فرصت تولید با ظرفیت طراحی (در سال) به علت تامین نشدن خوراک کافی برای این شرکت وجود نداشت. عملیات اجرایی فاز دوم واحد الفین از سال ۸۴ در زمینی به مساحت ۱۲ هکتار آغاز شد، این واحد (فاز دوم مجتمع پتروشیمی) شامل واحدهای اجرایی و روبه اتمام الفین، شیرین‌سازی خوراک مایع (SRU) و واحد پلی پروپیلن است. واحد الفین مجتمع پتروشیمی ایلام موسوم به الفین سیزدهم به عنوان تنها واحد الفین در غرب کشور در واقع مهمترین واحد فرایندی و قلب مجتمع و ورودی اصلی خوراک مجتمع به شمار می‌آید به عبارت دیگر این واحد به دلیل کراکینگ خوراک های گازی و مایع در کوره‌های خود و تولید سالانه ۷۵۰ هزار تن محصولات متنوع و با ارزشی نظیر اتیلن، پروپیلن، بنزبن پیرولیز، برش های چهار کربنه و سوخت مایع به عنوان واحد مادر سایر واحدهای پایین دست واحدهای پلیمری همچون پلی اتیلن سنگین و پلی پروپیلن، پلی استایرن و واحدهای شیمیایی دیگر نظیر گلایکل‌ها و آروماتیک‌ها تلقی می شود. در حال حاضر واحدهای پلی اتیلن سنگین بهره‌برداری و واحد پلی پروپیلن وارد فار اجرا در پتروشیمی ایلام موجود است و از نظر ایمنی کارکرد و تکنولوژی تولید از آخرین استانداردهای روز دنیا استفاده شده و بهره‌گیری از این استانداردها باعث افزایش کیفیت کار و عمر طراحی شده و احجام اجرایی کار را فوق‌العاده بالا برده است. از مهمترین ویژگی‌های بارز این طرح که آن را نسبت به سایر پروژه‌های مشابه متمایز می کند می‌توان به مجاورت با پالایشگاه گاز ایلام و نزدیکی به خوراک، برخورداری از تنوع خوراک مایع و گاز و تولید محصولات متنوع (باعث افزایش قدرت مانور عملیاتی و پایداری تولید شده است) و داشتن ناحیه سرویس‌های جانبی مستقل اشاره کرد. با توجه به این که محصولات این پتروشیمی در ابتدای زنجیره ارزش قرار دارد راه اندازی واحد الفین باعث اطمینان خاطر سرمایه‌گذاران در جهت ایجاد واحدهای پایین دستی پتروشیمی و صنایع تکمیلی مرتبط خواهد شد. در حال حاضر با تامین اتیلن مورد نیاز پتروشیمی ایلام از طریق خط لوله اتیلن غرب تنها ۱۵ تن در ساعت معادل ۳۵ درصد ظرفیت اسمی خود تولید دارد، همچنین بخشی از مشکل کمبود خوراک پتروشیمی‌های متصل به خط لوله اتیلن غرب به خاطر بار اضافه‌ای است فاز اول پتروشیمی ایلام بر شبکه وارد می‌کند با راه‌اندازی الفین ایلام مرتفع خواهد شد. بهره برداری از الفین سیزدهم، تنگنای تامین خوراک ایجاد شده در فاز اول را رفع می کند و نه تنها باعث تولید محصول پلی‌اتیلن سنگین متناسب با ظرفیت اسمی می شود که پیامد آن ایجاد ارزش افزوده و سود آوری و جلوگیری استهلاک تجهیزات می باشد بلکه باعث صرفه جویی سالانه مبالغ هنگفتی به دلیل عدم پرداخت هزینه‌ انتقال و هدررفت اتیلن در خط انتقال خوراک از خط اتیلن غرب به همراه خواهد داشت. همچنین با راه‌اندازی این پروژه ضمن جلوگیری از فلرینگ و هدررفت سرمایه ملی باعث جلوگیری از آلایندگی هوا و حفظ محیط زیست در منطقه نیز خواهد شد. پس از راه‌اندازی واحد الفین طرفیت تولید پلی‌اتیلن سنگین در این مجتمع به بیش از ۴۵۸ هزار تن در سال افزایش خواهد یافت که البته دریافت ظرفیت کامل این خوراک مستلزم راه‌اندازی فاز دوم پالایشگاه گاز ایلام است. اشتغال برای بیش از سه هزار نفر نیروی جوان استان اعم از پروژه، پیمانکاری، رسمی و قرارداد معین نشان می‌دهد که این مجتمع عظیم دین خود را به اشتغال استان ادا نموده است. در ابتدا نیروهای کم‌تجربه وارد پروژه‌های این مجتمع شده و پس از اتمام پروژه‌ها و کسب تجربه‌های ذی‌قیمت به عنوان جوانان فنی و متخصص به بازار کار کشور هدایت می‌شوند که از پنهان‌ترین خدمات و به اصطلاح ذکات سرمایه‌گذاران در این شرکت بوده است. استاندار ایلام گفت: ۷۹۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری ارزی و ۸۰۰ میلیارد تومان به صورت ریالی در واحد الفین شرکت پتروشیمی ایلام انجام شده است. قاسم سلیمانی‌دشتکی در دیدار اخیر با مدیرعامل شرکت پتروشیمی ایلام گفت: تکمیل و بهره‌برداری از واحد الفین به عنوان یک تحول بزرگ در صنعت پتروشیمی استان و کشور بعد از سال‌ها از شروع ساخت آن، با اتکا به نیرو و تخصص داخلی یک دستاورد بزرگ برای کشور و استان به شمار می‌رود و افتتاح و شروع بکار آن منجر به توسعه صنعتی و تحول در اشتغال منطقه با ایجاد صنایع پایین‌دستی مرتبط خواهد شد. وی یادآور شد: در آینده نزدیک ایلام به عنوان قطب صنعت پتروشیمی در غرب کشور معرفی می‌شود و با اتمام فاز دوم پتروشیمی‌های ایلام و ان‌جی‌ال دهلران و شروع بکار پتروشیمی شهرهای مهران، هلیلان و دره‌شهر استان ایلام به عنوان یکی از قطب‌های اصلی پتروشیمی کشور شناخته خواهد شد. استاندار ایلام در مورد مهم‌ترین مزیت‌های راه‌اندازی واحد الفین شرکت پتروشیمی ایلام، اظهار داشت: راه‌اندازی واحد الفین در ایجاد سبد محصولات تولیدی، تهیه خوراک پتروشیمی ایلام، صرفه‌جویی در عدم استفاده از خط اتیلن غرب کشور نقش دارد و از همه مهم‌تر در زمینه اشتغالزایی نیز با ایجاد صنایع پایین دستی مرتبط موجب بکارگیری نیروی جوان تحصیلکرده استان در این حوزه است. وی با تاکید بر مسوولیت پذیری اجتماعی کارخانه‌های بزرگ در استان، اضافه کرد: پتروشیمی ایلام در سال جهش تولید علاوه بر فعالیت در حوزه تولید می‌تواند در زمینه اشتغالزایی نیز نقش‌آفرینی کند و همچنین انتظار است در حوزه مدیریتی در این شرکت از افراد توانمند و بومی استان استفاده شود. رییس راه‌اندازی الفین پتروشیمی ایلام گفت: واحد الفین پتروشیمی استان به عنوان بزرگترین واحد الفین غرب کشور پس از سال‌ها انتظار مردم در اواسط مرداد سال جاری راه‌اندازی می‌شود. همایون جمشیدیان اظهار داشت: کسری مواد برای راه اندازی این واحد تامین و هفته‌ آینده استارت کمپرسور ۳۰۱ زده خواهد شد. وی به مراحل نهایی و فرایند راه‌اندازی الفین اشاره کرد و افزود: پس از ۲۵ روز هوادهی خروجی کمپرسر کرک و مسیرهای پایین دست این کمپرسور، کمپرسورهای اتیلن و پروپیلن در سرویس قرار خواهد گرفت و با انجام این فعالیت ها، خوراک‌ دهی به کوره آغاز می‌شود. رییس راه‌اندازی الفین پتروشیمی ایلام تاکید کرد: پیشرفت نهایی واحد الفین حدود ۹۸ درصد است و این پروژه تا اواسط مرداد راه‌اندازی می‌شود. جمشیدیان یادآور شد: با راه‌اندازی واحد الفین سالانه ۴۵۸ هزار تن اتیلن، ۱۲۴ هزار تن پروپیلن، ۳۳ هزار تن Fuel Oil و ۲۳ هزار تن هیدروژن تولید خواهد شد. واحد الفین پتروشیمی ایلام در ابتدای زنجیره‌ی ارزش‌آفرینی قرار دارد و این اطمینان خاطر را به سرمایه‌گذاران خواهد داد که با احداث و ایجاد صنایع پایین‌دستی و تکمیلی زنجیره تولید را در استان تکمیل و از سالها خام‌فروشی این محصول در کشور جلوگیری نمایند؛ و اما پس از ۱۵ سال چشم‌ انتظاری مردم صبور چوار و استان در مردادماه سال جاری با اخذ خوراک از واحد شیرین‌سازی (SRU) وارد مدار تولید اتیلن می‌شود تا نیاز این مجتمع به خوراک عاریتی که از طریق خط لوله ۱۳۲ کیلومتری تامین می‌شد را برای همیشه برطرف کرده و با دریافت گاز از طریق سه خط لوله از پالایشگاه گاز ایلام فلز و سوخت سرمایه‌ی ملی این شرکت را خاموش کند.